Zagroda Felicji Curyłowej, oddział Muzeum Okręgowego w Tarnowie, mieści się w urokliwej wsi Zalipie na Powiślu Dąbrowskim. Wieś ta, choć unikatowa, nie jest jedyną w regionie, gdzie od wielu pokoleń kultywuje się tradycję ozdabiania domów i ich wnętrz oryginalnymi wzorami florystycznymi. Dekoracje te, prawdopodobnie powstałe pod koniec XVIII wieku, są efektem zaniku chat dymnych. Kobiety, aby rozświetlić i upiększyć swoje domy, malowały na osmolonych ścianach białe plamy, nazywane “packami”.
Adres: 33-263 Zalipie 135. Gmina Olesno, Powiat dąbrowski, województwo małopolskie.
Felicja Curyło (1904–1974), wybitna malarka, była propagatorką tej wyjątkowej formy sztuki ludowej. Jej dom, będący za życia miejscem licznych odwiedzin, zachował się w niezmienionej formie. Zewnętrzne ściany zagrody zdobią roślinne ornamenty. W sieni dominuje czarna powała z białymi wzorami z gliny, odwołująca się do najstarszych zalipskich tradycji malarskich. Ściany są ozdobione malowidłami na papierze i wycinankami. W izbach malatury na tynku, “dywany” i makatki na papierze tworzą bogatą dekorację. Tradycyjny strój powiślański, wykonany przez Curyłową, przyciąga uwagę. Wystrój izb dopełniają bibułkowe dekoracje: pająki, rózgi weselne i kolorowe bukiety. Kuchnia, z tradycyjnym piecem ozdobionym niebieską malaturą z roślinnymi motywami, jest szczególnie bogato zdobiona.
Chata Stefanii Łączyńskiej, datowana na 1886 rok, jest ostatnim przykładem najstarszego zdobienia ścian w Powiślu Dąbrowskim. Zmarła malarka, ceniona w Polsce artystka ludowa, stworzyła zagrodę, która jest unikatowa w skali europejskiej i stanowi przykład tradycyjnego zdobnictwa. Chata, o prostokątnym planie i szerokofrontowej konstrukcji, z dwoma wejściami od frontu, składa się z dwóch izb i komory. Architektura budynku jest typowa dla ludowego budownictwa regionu, ale to, co wyróżnia chatę, to piękna malatura na ścianach. Wnętrze chaty jest równie wyjątkowo ozdobione. Malowane są nie tylko ściany, powały i piece, ale również meble, obrazy, naczynia i wiadra. Artystka wykorzystywała do tworzenia różnorodne materiały, takie jak kartki, tapety, opakowania, tworząc bukiety kwiatowe i “pająki”. Do chaty prowadzi ścieżka z malowanymi kamieniami, a w ogrodzie drzewa i płoty są ozdobione białymi kwiatowymi wzorami.
Chata biedniacka, zbudowana w końcu XIX wieku, ma prostokątny plan i szerokofrontową, asymetryczną konstrukcję. Wewnątrz znajduje się jedna izba z pomieszczeniem mieszkalnym i sienią z wydzielonymi miejscami dla zwierząt. Izba pełniła funkcje mieszkalne i gospodarcze, z piecem jako centrum życia codziennego. W komorze przechowywano żywność i wartościowe przedmioty. Wyposażenie chaty było skromne, bez wewnętrznych malatur kwiatowych. Podłogę w całym budynku stanowi gliniana polepa. Malatury na zewnętrznych ścianach chaty są współczesne i zostały wykonane przez Wandę Racię, wnuczkę Felicji Curyło.
Praktyczne informacje dla zwiedzających:
Godziny otwarcia (obowiązują od 29 marca 2022 r.):
poniedziałek | nieczynne |
wtorek | 10.00 – 18.00 (od 1 maja do 30 września); 8.00 – 16.00 (od 1 października do 30 kwietnia) |
środa | 10.00 – 18.00 (od 1 maja do 30 września); 8.00 – 16.00 (od 1 października do 30 kwietnia) |
czwartek | 9.00 – 17.00 |
piątek | 10.00 – 18.00 (od 1 maja do 30 września); 8.00 – 16.00 (od 1 października do 30 kwietnia) |
sobota | 10.00 – 18.00 (od 1 maja do 30 września); 8.00 – 16.00 (od 1 października do 30 kwietnia) |
niedziela | 9.00 – 17.00 |
Z dniem 02.02.2024 r. Dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie ustala dzień bezpłatnego zwiedzania wystaw stałych we wszystkich oddziałach Muzeum na wtorek.
Ostatnie wejście na ekspozycję możliwe jest na godzinę przed zamknięciem.
Obowiązują limity wejść na ekspozycje (jednorazowo maksymalnie 25 osób).
Pierwszeństwo mają zwiedzający dokonujący rezerwacji telefonicznej bądź dokonanej drogą mailową, potwierdzonej mailowo przez pracowników Muzeum (tel.: 14 69 65 001, mail: zalipie@muzeum.tarnow.pl)
Bilety wstępu:
*bilet normalny: 12zł
*bilet ulgowy: 9zł (studenci, emeryci, osoby niepełnosprawne)
Poznaj inne atrakcje w okolicy:
[POST NIESPONSOROWANY]
Dzięki realizowanym na blogu współpracom komercyjnym, linkom afiliacyjnym i banerom reklamowym masz dostęp do wszystkich treści na blogu za darmo!
Lubię takie miejsca. Jaki piekny pająk pod sufitem :)
OdpowiedzUsuńWspaniałe miejsce.
OdpowiedzUsuńPiękna jest ta nasza sztuka ludowa.
OdpowiedzUsuńPiękne miejsce <3
OdpowiedzUsuńWow poprostu podziwiam
OdpowiedzUsuńI podziwiam . Cudowne że tu pokazałaś te dzieła bo bym o tej artystce nie wiedziała
Bylam w Zalipiu pare lat temu, przepiekna wioska :-)
OdpowiedzUsuńwaooww wonderful photos
OdpowiedzUsuń